Krycie papą i dachówką bitumiczną
Pokrycie z papy wykonuje się głównie na dachach o niewielkim pochyleniu na pełnym i odpowiednio sztywnym podłożu. Niewskazane jest stosowanie papy przy dużych spadkach połaci dachowej z uwagi na podwyższone zużycia materiałów na skutek spływania lepiku podczas upałów i niszczenia pokrycia przez ssanie wiatru. Norma [3] jako maksymalną wartość pochylenia połaci krytej papą podaje α ≅ 22°, a przy większości przypadków zaleca się nie przekraczać kąta α ≅ 12°. Przy pochyleniach od 2° do 11°, z wyjątkiem pasów połaci narażonych na wzmożone ssanie wiatru, dopuszcza się stosowanie pod podstawowym pokryciem warstwy papy perforowanej lub wentylacyjnej. Papy perforowanej nie należy wliczać do ilości warstw pokrycia.
Podłoże pod papę może stanowić: beton, wylewka, pełne poszycie z desek lub płyt drewnopodobnych, warstwa izolacyjna ze styropianu lub wełny o odpowiedniej twardości.
Dachówkę bitumiczną, inaczej zwaną gontami bitumicznymi, układa się na podkładzie z desek lub płyt drewnopochodnych. Dopuszczalne nachylenie połaci α = 12-75°, przy czym zaleca się nie przekraczać kąta α = 45°. W przypadku kąta α < 15° pod gonty stosuje się jedną warstwę papy.
Pokrycie dachu papą lub gontami bitumicznymi wykonuje się w okresach suchych w temperaturze powyżej 5°C. Dopuszczalne jest jest wykonywanie pokrycia w niższej temperaturze, powyżej -5°C, pod warunkiem:
- zachowania przez materiały pokrywcze, uszczelniające i lepiące, stosowane na zimno, temperatury co najmniej 10°C,
- doprowadzenia materiałów uszczelniających i lepiących stosowanych na gorąco, do temperatury co najmniej 90°C,
- gruntowanie lepikiem nie może być wykonane w trakcie opadów, ani na mokre lub zamarznięte podłoże.
Papa na deskowaniu
Pokrycie pojedyncze wykonuje się pasami równoległymi do okapu (jedynie przy pochyleniach większych niż 30° prostopadłymi) i przybija do podkładu gwoździami ocynkowanymi sklejając zakłady lepikiem. Nie wolno przyklejać papy do podłoża. Jeżeli nie ma rynny, papę zagina się i podwija na około 20 mm poniżej deski okapowej, przybijając do niej gwoździami papowymi w rozstawie 50 mm. Wzdłuż koszy przybija się pas papy sięgający co najmniej 500 mm z obu stron i przykleja do niego skośnie ścięte końce pasów z przecinających się w koszu połaci.
Rys. 1. Pokrycie papą na deskowaniu, wg [2]: a) przekrój, b) widok, c) dobrze wykonane zakłady, d) źle wykonane zakłady [1]
Pokrycie wielowarstwowe. Pierwszą warstwę pokrycia wykonuje się tak jak przy kryciu pojedynczym. Warstwę drugą klei się do pierwszej i następnie przybija gwoździami papowymi co 300 mm jedynie wzdłuż górnej krawędzi. Główki gwoździ są następnie przykrywane zakładem pasa wyższego.
Rys. 2. Układ kolejnych pasów przy dwu-, trój- i czterowarstwowym kryciu papą pasami równoległymi [1].
Papa na podłożu betonowym lub z zaprawy cementowej
Wilgotność podłoża nie powinna przekraczać 8%, nie mogą występować ostre krawędzie. Przed przyklejeniem papy podłoże należy zagruntować roztworem lub emulsją asfaltową. Warstwy dolne z reguły służą do wypełnienia nierówności podkładu, a warstwa górna jest zasadniczą warstwą ochronną. Nie należy stosować odcinków papy dłuższych niż 6-8 m, z uwagi na możliwość zmniejszenia się długości zakładów na skutek kurczenia się pokrycia w trakcie eksploatacji.
Krycie prostopadłe do okapu i krzyżowe jako niezgodne z normą
Wartym zauważenia spostrzeżeniem jest, że wg [1] krycie papą prostopadle do okapu, które z kolei umożliwia ułożenie kolejnych warstw papy krzyżowo, stosuje się dla połaci o dużym nachyleniu, tzn. większym niż zalecane w normie [3]. Uzasadnia się to zagrożeniem zsuwania się nagrzanych przez promieniowanie słoneczne warstw papy. Prowadzi do spostrzeżenia, że krycie prostopadłe do okapu stosuje się w sytuacjach niezgodnych z normą. Trudno zatem uznać ten sposób za zgodny ze sztuką budowlaną.
Dachówka bitumiczna
Rys. 3. Pokrycie dachówką bitumiczną: a), b), c) przykłady kształtu płatów, d) wzór otrzymany po pokryciu płatami z językami sześciokątnymi [1]
Dach kryty gontami bitumicznymi kryje się dwuwarstwowo, bezpośrednio na pełnym podkładzie z desek lub płyt drewnopochodnych. W przypadku, gdy pochylenie połaci jest mniejsze niż 15° stosuje się dodatkową warstwę papy przybitą do podkładu. Płaty gontów układa się pasami równolegle do okapu. Płaty w pasie układane są na styk. Przed ułożeniem z płata należy ściągnąć folię ochronną, pod którą znajduje się warstwa samoprzylepna. Każdy płat przybija się gwoździami papowymi, tak aby główki gwoździ zostały zasłonięte przez języki warstwy wyższej. Kolejny pas układa się z przesunięciem styków o ½ szerokości języka. Na skutek promieniowania słonecznego dolna warstwa dachówek przykleja się do podłoża, a górna do dolnej. Kalenicę kryje się przewijając płaty z jednej połaci na drugą lub z wykorzystaniem pasa papy lub blachy. W koszach należy ułożyć pas papy wzdłuż, sięgający co najmniej 250 mm na obie strony, a następnie wprowadzić nać ukośnie przycięte końce pasów.
Bibliografia
- J. Kerste, W. Kubiszyn, Dachy i pokrycia dachowe, w: „Budownictwo ogólne”, tom 3 „Elementy budynków, podstawy projektowania”, Arkady, Warszawa 2008.
- Żenczykowski W.: Budownictwo ogólne. Tom 3/1. Problemy fizyki budowli i izolacje. Arkady, Warszawa 1987.
- PN-B-02361:2010 Pochylenia połaci dachowych
Image by Christopher Amend from Pixabay.
22 maja 2024
